เตือนธุรกิจครอบครัวไทยรับมือความท้าทาย หลังเศรษฐกิจซบ

Onlinenewstime.com :  PwC เผยผลสำรวจผู้นำธุรกิจครอบครัวไทยปี 62 พบการเปลี่ยนผ่านไปสู่ดิจิทัล เป็นความท้าทายอันดับที่ 1 ภายใต้แรงกดดันจากภาวะเศรษฐกิจที่ชะลอตัว หลังการระบาดของโควิด-19 ฉุดกำลังซื้อ เตือนธุรกิจครอบครัวขนาดเล็ก บริหารต้นทุนให้ดี เพื่อลดความเสี่ยงจากการต้องปิดกิจการ รวมทั้งแนะผู้นำรุ่นใหม่เดินหน้าเปลี่ยนผ่านองค์กรสู่ดิจิทัล และยกระดับทักษะให้กับบุคลากร เพื่อสร้างทางรอดให้กับธุรกิจในระยะยาว

นาย นิพันธ์ ศรีสุขุมบวรชัย หัวหน้าสายงาน Clients and Markets หัวหน้ากลุ่มลูกค้าธุรกิจครอบครัว และหุ้นส่วนสายงานภาษีและกฎหมาย บริษัท PwC ประเทศไทย เปิดเผยว่า ปัจจุบันธุรกิจครอบครัวไทย กำลังเผชิญกับความท้าทายจากการที่เศรษฐกิจไทยเข้าสู่ภาวะชะลอตัวอย่างต่อเนื่อง ซึ่งได้สร้างความน่าเป็นห่วงให้กับหลายฝ่าย และมองว่า มีความเป็นไปได้ที่ทั้งเศรษฐกิจไทยและเศรษฐกิจโลก จะยังคงอยู่ในสภาวะเช่นนี้ไปอีกพักใหญ่ เพราะได้รับผลกระทบจากปัจจัยลบหลายด้าน

โดยในส่วนของไทย ปัญหาภัยแล้ง ที่ทวีความรุนแรงขึ้นเรื่อย ๆ ความล่าช้าในการเบิกจ่ายงบประมาณ รวมทั้งการระบาดของไวรัสโควิด-19 ได้ส่งผลให้เกิดภาวะชะงักงันของห่วงโซ่อุปทานและการผลิตในบางกลุ่มอุตสาหกรรม

รวมถึงการบริโภคภายในประเทศ ที่ลดลงตามกำลังซื้อที่หดตัวจากการขาดรายได้ จากแรงงานในภาคการขนส่งและท่องเที่ยว เกษตรกรที่มีรายได้ลดลงจากปัญหาภัยแล้ง และกลุ่มผู้ใช้แรงงานในภาคอุตสาหกรรม ที่ได้รับผลกระทบจากการที่โรงงานหรือภาคการผลิตทยอยปิดตัวชั่วคราวและถาวร ซึ่งทั้งหมดถือเป็นปัจจัยที่กดดันการเติบโตอยู่ในเวลานี้

ทั้งนี้ นาย นิพันธ์ ประเมินว่า ภาวะเศรษฐกิจที่ชะลอตัวนี้ อาจส่งผลกระทบต่อธุรกิจครอบครัว ธุรกิจขนาดกลาง และขนาดย่อย หรือ เอสเอ็มอี รวมไปถึงบริษัทขนาดเล็กที่มีเงินทุนหมุนเวียนไม่สูง โดยมองว่า หากสถานการณ์ไม่ดีขึ้นภายใน 2-3 เดือนนี้ อาจเห็นธุรกิจขนาดเล็กเริ่มปิดกิจการ

อย่างไรก็ดี ในระหว่างนี้ธุรกิจครอบครัว และเอสเอ็มอีขนาดเล็ก จะต้องตั้งรับกับสถานการณ์ให้ดี โดยลดค่าใช้จ่ายที่ไม่จำเป็น เพื่อประคับประคองธุรกิจให้รอดพ้นจากความเสี่ยงที่กำลังเผชิญ

“เศรษฐกิจไทยปีนี้ ได้รับผลกระทบหนักกว่าเดิม เพราะเราเจอทั้งปัญหาภัยแล้ง และการระบาดของโควิด-19 ที่ทำให้กำลังซื้อหดตัวมากขึ้น ซึ่งน่าเป็นห่วงว่า การระบาดของไวรัสนี้ อาจจะเป็นชนวนที่ทำให้เกิดวิกฤติเศรษฐกิจโลกรอบใหม่ได้ จึงต้องติดตามว่า สถานการณ์จะกินเวลานานแค่ไหน จึงจะควบคุมการแพร่ระบาดได้ ซึ่งหากยืดเยื้อ เรามองว่า น่าจะเห็นธุรกิจครอบครัว หรือบริษัทขนาดเล็กล้มหายไปจากระบบพอสมควร”

“แต่ในมุมกลับกัน นี่เป็นโอกาสสำหรับธุรกิจครอบครัว ที่มีความพร้อมด้านเงินทุนในการซื้อกิจการ หรือหาพาร์ทเนอร์เพื่อเป็นพันธมิตร เพราะน่าจะได้ของดี ราคาไม่แพงและต้นทุนทางการเงินไม่สูงนัก เนื่องจากอยู่ในช่วงดอกเบี้ยขาลง” นาย นิพันธ์ กล่าว

เปลี่ยนผ่านองค์กรสู่ดิจิทัล ความท้าทายของผู้นำรุ่นใหม่ยุคนี้

นาย นิพันธ์ กล่าวต่อว่า ความท้าทายอันดับที่ 1 ของธุรกิจครอบครัวในสายตาผู้นำรุ่นใหม่ในปีนี้ คือ การเข้ามาของดิจิทัล ที่จะส่งผลกระทบต่อการดำเนินธุรกิจ (Digital disruption) ในอนาคต

ทั้งนี้ รายงานผลสำรวจ NextGen Survey 2019 ฉบับประเทศไทย ของ PwC ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของรายงานผลสำรวจ Global NextGen Survey 2019 ได้ถูกจัดทำขึ้นเป็นครั้งแรก ผ่านการสำรวจความคิดเห็นผู้นำธุรกิจครอบครัวรุ่นใหม่ทั่วโลก จำนวนกว่า 950 ราย รวมทั้งผู้นำธุรกิจครอบครัวไทยจำนวน 31 ราย

รายงานระบุว่า การเปลี่ยนองค์กรไปสู่ดิจิทัล (Digitalisation) ถือเป็นกลยุทธ์สำคัญ ภายใต้การบริหารของผู้นำธุรกิจครอบครัวรุ่นใหม่ เพื่อพลิกโฉมให้กิจการ สามารถก้าวทันกระแสการเปลี่ยนแปลง และสร้างความได้เปรียบในการแข่งขัน

โดย 83% ของผู้นำธุรกิจครอบครัวรุ่นใหม่ระบุว่า การมีกลยุทธ์ทางธุรกิจที่เหมาะสมกับยุคดิจิทัล เป็นสิ่งที่พวกเขาจะให้ความสำคัญมากที่สุด รองลงมาคือ การดึงดูดและรักษาพนักงานที่มีความสามารถ และการเสริมสร้างทักษะให้กับพนักงานที่ 62% เท่ากัน

นอกจากนี้ 79% ของผู้นำธุรกิจครอบครัวรุ่นใหม่ของไทย ยังกล่าวด้วยว่า การเปลี่ยนองค์กรไปสู่ดิจิทัล จะช่วยให้พวกเขาสามารถสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับธุรกิจครอบครัว และช่วยให้กิจการสามารถบรรลุเป้าหมายที่วางไว้

ซึ่งการเปลี่ยนผ่านองค์กรไปสู่ดิจิทัล ไม่ใช่เรื่องใหม่สำหรับธุรกิจในยุคนี้ แต่วิธีการที่จะทำให้การเปลี่ยนผ่าน เป็นไปอย่างราบรื่นและประสบความความสำเร็จต่างหากคือ ความท้าทายใหม่ที่ธุรกิจครอบครัวของไทยหลายราย ยังค้นหาหนทางไม่พบ

“ผลสำรวจของเราชี้ว่า ผู้บริหารรุ่นใหม่ มีความต้องการที่จะเปลี่ยนผ่านองค์กรของตนไปสู่ดิจิทัลอย่างจริงจัง เพราะส่วนใหญ่เติบโตมากับเทคโนโลยี และมีความคุ้นเคยกับการใช้นวัตกรรมต่าง ๆ เป็นอย่างดี

อย่างไรก็ดี ในภาวะเศรษฐกิจชะลอตัวแบบนี้ ธุรกิจครอบครัว ต้องจัดลำดับความสำคัญของการดำเนินธุรกิจ รวมทั้งหาสมดุล ระหว่างการขยายการเติบโตของกิจการและจัดการกับความท้าทาย เพื่อนำพาธุรกิจให้สามารถฝ่าวิกฤติต่าง ๆ ไปได้อย่างราบรื่นด้วย”

ยกระดับทักษะผู้นำและแรงงาน เริ่มวันนี้ไม่ต้องลงทุน

อย่างไรก็ดี ผลจากการสำรวจ ยังได้เปิดเผยถึงข้อมูลเชิงลึก เกี่ยวกับการเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันขององค์กร ด้วยการยกระดับทักษะ (Upskilling) ให้กับตัวผู้นำรุ่นใหม่และพนักงาน โดย 83% ของผู้นำธุรกิจครอบครัวรุ่นใหม่ของไทย เชื่อว่า การยกระดับทักษะ จะช่วยให้พวกเขาสามารถสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับธุรกิจครอบครัวได้ ซึ่งถือเป็นตัวเลขที่สูงกว่าผู้นำธุรกิจครอบครัวรุ่นใหม่ในเอเชียแปซิฟิก (62%) และทั่วโลก (61%)

แม้สภาพเศรษฐกิจที่ชะลอตัวแบบนี้ อาจจะไม่เอื้ออำนวยต่อการเปลี่ยนผ่านไปสู่ดิจิทัล รวมไปถึงการยกระดับทักษะขององค์กรหลายแห่ง แต่นาย นิพันธ์มองว่า ผลลัพธ์ของการนิ่งเฉย จะยิ่งส่งผลเสียหายเป็นมูลค่ามหาศาล เพราะในที่สุด ทุกองค์กรไม่เฉพาะธุรกิจครอบครัว จำเป็นที่จะให้ความสำคัญกับเรื่องนี้ เพราะเป็นผลดีกับองค์กรในระยะยาว

ซึ่งผลสำรวจพบว่า องค์กรที่เริ่มนำเทคโนโลยีมาประยุกต์ใช้ในงานส่วนต่าง ๆ จะสามารถบริหารจัดการเรื่องต้นทุนได้ดีกว่า ในสถานการณ์ปัจจุบัน อีกทั้งยังช่วยเพิ่มประสิทธิภาพของการปฏิบัติงานได้มากขึ้นอีกด้วย

นาย นิพันธ์ กล่าวทิ้งท้ายว่า “การยกระดับทักษะแรงงาน เป็นเรื่องที่รอไม่ได้ และเป็นเรื่องที่ทำได้หลายวิธี โดยผู้นำรุ่นใหม่ หรือแม้กระทั่ง พนักงาน สามารถอัพสกิลตัวเองได้ผ่านการเรียนรู้จากเว็บไซต์ แอปพลิเคชันต่าง ๆ หรือหลักสูตรการเรียนการสอนที่เกี่ยวข้องกับทักษะที่จำเป็นในอนาคตต่าง ๆ

โดยในปัจจุบัน มีคอร์สทางด้านดิจิทัลออนไลน์ ที่บางมหาวิทยาลัยเปิดสอนฟรี ไม่มีค่าใช้จ่าย และอยากให้ผู้นำรุ่นใหม่ และผู้นำธุรกิจตระหนักเสมอว่า แม้สถานการณ์เศรษฐกิจจะเลวร้ายแค่ไหน แต่เราไม่สามารถหยุดที่จะพัฒนาตัวเองและองค์กรได้ เพราะการยกระดับทักษะ เป็นหน้าที่และความรับผิดชอบของเราทุกคน เพื่อให้อยู่รอดและแข่งขันได้ในโลกทำงานยุคดิจิทัล”