
Onlinenewstime.com : สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) จับมือภาคีเครือข่ายผู้ร่วมก่อตั้งโคแฟค (Cofact) แพลตฟอร์มออนไลน์ตรวจสอบข่าวลวง (Fake News) จัดโครงการโคแฟคสัญจร 5 ภูมิภาคทั่วประเทศ
เดินหน้าขยายชุมชน ผู้ร่วมตรวจสอบความจริง (Fact Checker Communities) มุ่งเป้าใช้โคแฟค เป็นกลไกพัฒนาทักษะเยาวชน ให้เป็นนักสื่อสารสุขภาวะที่รู้เท่าทัน
นางญาณี รัชต์บริรักษ์ ผู้ช่วยผู้อำนวยการสำนักสร้างเสริมระบบสื่อและสุขภาวะทางปัญญา สสส. กล่าวว่า “สสส. มีพันธกิจ ในการหนุนเสริมสร้างพื้นที่ให้คนในสังคม ได้มีส่วนร่วมในการตรวจสอบความจริงร่วมกัน บนพื้นฐานความเชื่อที่ว่า ทุกคนในสังคมมีศักยภาพ ในการเป็นผู้ตรวจสอบความจริงได้ (Everyone as a Fact Checker)

การจัดโคแฟคสัญจรครั้งนี้ คือความร่วมมือ ในการพัฒนาและขยายชุมชนผู้ตรวจสอบความจริงนี้ ให้เกิดขึ้นทั่วทุกภูมิภาค โดยมีโคแฟคเป็นพื้นที่กลางในการตรวจสอบร่วมกัน
หัวใจของการทำงานครั้งนี้ เป็นการพัฒนากลไกเพื่อเป้าหมายคือการพัฒนาคน สร้างพลเมืองดิจิทัล หรือนักสื่อสารสุขภาวะให้เกิดขึ้นในสังคม เพราะการฝึกฝนเพื่อการเป็น Fact Checker คือการพัฒนาทักษะ และบ่มเพาะผู้ใช้ให้เกิดการรู้เท่าทันสื่อไปด้วยพร้อมกัน”
โคแฟคสัญจรจะทยอยจัดขึ้นใน 5 ภูมิภาค ตั้งเป้าหมาย ในการเกิดอาสาสมัครและชุมชนโคแฟคมากกว่า 500 คน ในการมาร่วมกันช่วยตรวจสอบข่าวลวงทั้งในระดับชาติ และระดับท้องถิ่น
โดยที่ผ่านมาได้จัดโครงการสัญจรในภาคตะวันออก ณ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา มีเยาวชนนิสิตนักศึกษาจาก 3 สถานศึกษา 4 สาขาวิชาเข้าร่วมโครงการพัฒนาศักยภาพ สู่การเป็นผู้ตรวจสอบความจริง (Fact Checker) ผ่านกิจกรรมต่างๆ ทั้งการเรียนรู้การใช้นวัตกรรมโคแฟค เวทีเสวนาวิชาการ กิจกรรมเกมการ์ดพลังสื่อ และการประชุมเชิงปฏิบัติการแนวทางและการตรวจสอบข่าวจริงข่าวลวงร่วมกัน
รศ.ดร.สุชาดา พงศ์กิตติวิบูลย์ อาจารย์ประจำหลักสูตรนิเทศศาสตร์บัณฑิต มหาวิทยาลัยบูรพา ในฐานะตัวแทนภาคีเครือข่ายนิเทศศาสตร์ภาคตะวันออก กล่าวว่า “ปัญหาข่าวลวง เป็นเรื่องสำคัญที่เกี่ยวข้องกับทุกคน การพัฒนาศักยภาพในการตรวจสอบข่าวจริงได้ด้วยตัวเอง เป็นเรื่องสำคัญที่ เราควรส่งเสริมให้เกิดขึ้นในพลเมืองทุกคน
ไม่จำเป็นจะต้องเป็นคนในแวดวงสื่อมวลชนเท่านั้น สิ่ิงเหล่านี้จะเกิดขึ้นได้ ทุกภาคส่วนต้องร่วมมือกัน วันนี้การที่ภาควิชาการ กับภาคประชาสังคม มาจับมือทำงานร่วมกัน ทำให้สิ่งที่เกิดขึ้นในโลกจริงๆ ได้ขับเคลื่อน เข้าสู่โลกของวิชาการ
นิสิตนักศึกษาที่มาร่วมกิจกรรมในวันนี้ จะได้รู้จักการตรวจสอบข่าวลวง ที่หลากหลายทั้งรูปแบบ วิธีการ และหลากหลายช่องทางที่เข้าถึงได้ ตรวจสอบได้ ในส่วนของโคแฟค
ถือได้ว่าเป็นนวัตกรรม ที่มาช่วยให้ทุกคนในสังคม ตรวจสอบข่าวลวงได้ง่ายขึ้น สะดวกมากขึ้น ซึ่งถ้าไม่มีเครื่องมือและกลไกเหล่านี้มาช่วย จะเป็นเรื่องที่ยากมาก เพราะข้อมูลที่เกิดขึ้นทุกวันนี้ มีจำนวนมาก เราไม่อาจเอาเวลาไปตรวจสอบทุกอย่างทั้งหมดได้ด้วยตัวเอง”
ด้าน ดร. พิมพ์รภัช ดุษฎีอิสริยกุล ผู้จัดการโครงการมูลนิธิฟรีดริช เนามัน ประเทศไทย ซึ่งได้นำเกมการ์ดพลังสื่อมาร่วมเป็น 1 ในกิจกรรมได้กล่าวว่า “โคแฟคเป็นดิจิทัลแพลตฟอร์ม เป็นแชทบอท เว็บไซต์ ที่สนับสนุนให้ทุกคนเข้าไปเป็นผู้ตรวจสอบความจริงร่วมกัน
ซึ่งการจะเป็นผู้ที่ตรวจสอบความจริงหรือ Fact Checker ได้นั้น จำเป็นจะต้องมีมิติของการรู้เท่าทันสื่อก่อน นั่นคือ เมื่อได้รับข่าวสารหรือข้อมูลมา จะต้องรู้จักสืบค้นถึงที่มา วิเคราะห์เนื้อหาว่าจริงหรือไม่
ซึ่งกิจกรรมเกมการ์ดพลังสื่อ ที่นำมาให้น้องๆ นิสิตนักศึกษาเรียนรู้ในวันนี้ จะเป็นเหมือนการฝึกเรื่องการรู้เท่าทันสื่อ ผ่านเกมแบบสนุกๆ ง่ายๆ จุดประเด็นให้เขารู้จักตั้งคำถาม และนำสู่การใช้ทักษะนี้ ในการตรวจสอบความจริงต่อไป”
ในส่วนของ น.ส.ปาริมา สืบสายดี นิสิตคณะวิทยาศาสตร์การกีฬา สาขาสื่อสารมวลชนทางกีฬา มหาวิทยาลัยบูรพา หนึ่งในผู้ร่วมกิจกรรม กล่าวว่า “ส่วนตัวมองว่าเรื่องนี้เป็นเรื่องสำคัญ ไม่ใช่แค่หน้าที่ของสื่อมวลชน แต่เป็นหน้าที่ของทุกคน เพราะปัจจุบันทุกคนมีมือถือ ทุกคนเป็นสื่อมวลชนได้ เข้าถึงเนื้อหาข่าวสารต่างๆ ได้
จึงเป็นเรื่องจำเป็นที่เราต้องรู้เท่าทัน ข่าวสารที่ได้รับอย่างมากมาย บนโลกสังคมออนไลน์ในแต่ละวัน การอบรมวันนี้ทำให้ได้แนวคิดดีๆ ส่วนตัวชอบกิจกรรมเกมการ์ดพลังสื่อ เพราะทำให้เราสามารถเข้าใจ เรื่องของการรู้เท่าทันสื่อได้อย่างง่ายๆ ไม่น่าเบื่อ
หลังจากจบกิจกรรมวันนี้แล้ว คิดว่าน่าจะได้ใช้โคแฟค ในการตรวจสอบความจริงอย่างแน่นอน โดยเฉพาะการใช้งาน ในแอปพลิเคชันไลน์ ที่สามารถส่งข้อความไปตรวจสอบ กับแชทบอท เมื่อได้คำตอบสามารถแชร์ไปให้พ่อแม่ลุงป้าน้าอาที่เขาใช้ไลน์ได้เหมือนกัน คิดว่าแพลตฟอร์มนี้ของโคแฟคสามารถตอบโจทย์ได้ทุกเพศทุกวัย”
สำหรับผู้ที่สนใจเข้าร่วมเป็นส่วนหนึ่ง ของชุมชนผู้ตรวจสอบความจริงร่วมกันกับโคแฟค (Cofact) สามารถเข้าร่วมใช้งานตรวจสอบข่าวลวง เช็คข้อมูลที่สงสัย และแชร์ความจริงร่วมกันได้ง่ายๆ ผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์ 2 ช่องทาง ได้แก่ เว็บไซต์โคแฟค cofact.org และแอปพลิเคชันไลน์ Line@cofact