Onlinenewstime.com : รองศาสตราจารย์ ดร. พนม คลี่ฉายา หัวหน้าหน่วยปฏิบัติการวิจัยด้านความรอบรู้ทางดิจิทัลและการรู้ทันสื่อ (DIRU) คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย นำเสนอหลักคิดที่มี 3 เข้ามาเกี่ยวข้อง คือ การทำหน้าที่ของสื่อ ประชาชน และเทคโนโลยี ที่เข้ามาเกี่ยวข้องเพื่อสร้างสังคมแห่งความรอบรู้ทางดิจิทัลและรู้เท่าทัน โดยยกตัวอย่างเหตุการณ์กราดยิงที่โคราช เป็นกรณีศึกษา
เหตุการณ์กราดยิงที่โคราช เป็นหนึ่งในปรากฏการณ์ ที่แสดงให้เห็นถึงองค์ประกอบ 3 ส่วนที่ต้องมีและต้องแสดงบทบาทสำคัญ เพื่อสร้างสังคมแห่งความรอบรู้ทางดิจิทัลและรู้เท่าทัน
1. สื่อ ทั้งสื่อกระแสหลักและออนไลน์ ต้องทำงานด้วยความเป็นมืออาชีพ ตรวจสอบข้อเท็จจริง มีจริยธรรมกำกับวิธีการและเนื้อหาการรายงานข่าว ที่จะไม่ทำให้เหตุการณ์ยิ่งยุ่งยากเลวร้ายลง ไม่ทำร้ายประชาชน ระมัดระวังมิให้การรายงานข่าว ส่งผลกระทบให้สังคมมีปัญหาในวันข้างหน้า และต้องเป็นที่พึ่งพิงด้านข้อมูลข่าวสาร ที่ให้คำแนะนำแก่ประชาชนเพื่อจะนำไปใช้ประโยชน์ในการดูแลตนเอง
2. ประชาชน ต้องนำความรอบรู้ ทักษะ และความสามารถในการใช้สื่อดิจิทัลของตนเองมาใช้อย่างปลอดภัยและได้ประโยชน์ทั้งตนเอง คนรอบข้าง และคนอื่นในสังคมเครือข่าย ปลุกการรู้เท่าทันในตัวเอง เพื่อต้านกระแสข่าวสาร ที่ไหลเวียนอย่างมากมาย ด้วยการ “ไม่ส่งต่อข่าวทันทีได้รับ” และ “ไม่โพสต์เนื้อหาของตนเองขึ้นมาใหม่” ไม่นำความอยากรู้อยากเห็น อคติ หรือแม้แต่ความหวังดี มาเป็นสิ่งเร้าให้ส่งต่อข่าวสาร สร้างเนื้อหาที่อาจจะทำให้เหตุการณ์เลวร้ายลง วุ่นวายสับสน เป็นอันตรายต่อคนอื่นได้ “ตั้งคำถามต่อข่าวสาร” ถึงความถูกต้อง น่าเชื่อถือ และผลกระทบของข่าวสาร ด้วยการติดตามข่าวจากหลายสำนัก หลายแพล็ตฟอร์ม ซึ่งจะช่วย “ตรวจสอบ” ความถูกต้องและเตือนใจว่า ข่าวนั้นอาจจะยังไม่ถูกต้องสมบูรณ์ เพราะเหตุการณ์กำลังดำเนินไปเรื่อย ๆ และผู้รายงานข่าว ต่างรายงานบนมุมมองของแต่ละคน
3. เทคโนโลยีดิจิทัล ที่ต้องได้รับการพัฒนาให้เป็น “เครื่องมือ” ที่ช่วยสนับสนุนการทำงานของสื่อให้ทำงานอย่างมืออาชีพ มีจริยธรรม และเป็นที่พึ่งของประชาชนได้ พัฒนาเป็นเครื่องมือที่ช่วยเหลือประชาชน ที่ต้องการตรวจสอบความถูกต้องข่าวสารได้ง่าย ๆ ด้วยตนเอง สร้างระบบอัจฉริยะด้วยการเรียนรู้ของเครื่อง สร้างแพล็ตฟอร์ม แอปพลิเคชัน ระดมข้อมูลข่าวสาร ทรัพยากรบนออนไลน์ มาสนับสนุนการทำงานของสื่อ และช่วยเพิ่มความรอบรู้และรู้เท่าทันของประชาชน
ทั้ง 3 ส่วนผสานร่วมกัน สามารถสร้างพลังที่จะผลักดันให้เกิดสังคมแห่งความรอบรู้ทางดิจิทัลและรู้เท่าทัน ที่จำเป็นอย่างยิ่งในยุคดิจิทัลปัจจุบันและวันข้างหน้า
ขอแสดงความเสียใจ กับการสูญเสียของผู้ประสบเหตุทุกท่าน ขอขอบคุณหน่วยงานที่รับผิดชอบแก้ปัญหาและยุติเหตุการณ์ได้ และขอเป็นกำลังใจให้ทุกภาคส่วน ร่วมมือกันสร้าง “สังคมแห่งความรอบรู้ทางดิจิทัลและรู้เท่าทัน”
Cr. Photo : commarts chula