www.onlinenewstime.com : ภายใต้โครงการ Metro Exchange 2019 เพื่อพัฒนาองค์ความรู้เทคโนโลยีระบบรางระหว่างประเทศไทย-อังกฤษ คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล โดย รศ.ดร. ภูมินท์ กิระวานิช และ ผศ.ดร.วเรศรา วีระวัฒน์ อาจารย์ประจำหลักสูตรนานาชาติ สาขาวิชาระบบขนส่งทางราง (Rail Transportation) กลุ่มสาขาวิชาโลจิสติกส์และระบบขนส่งทางราง (CLARE) นำนักศึกษาปริญญาโท 15 คน เดินทางสัมมนา แลกเปลี่ยนเรียนรู้ระบบราง ณ ประเทศอังกฤษ
ผศ.ดร.จักรกฤษณ์ ศุทธากรณ์ คณบดีคณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าวว่า ระบบรางและรถไฟฟ้า ได้กลายเป็นทางเลือก ของการพัฒนาเมืองของไทยและทั่วโลกที่ตอบโจทย์การประหยัดพลังงานและเวลา พัฒนาคุณภาพชีวิตและเชื่อมโยงโครงข่ายทางเศรษฐกิจ ประเทศไทยมีโครงการลงทุนสร้างมากมาย ทั้งรถไฟฟ้าในเมือง รถไฟระหว่างเมือง และรถไฟความเร็วสูง ซึ่งต้องการกำลังคนและผู้เชี่ยวชาญจำนวนมาก
โครงการความร่วมมือ Metro Exchange 2019 ระหว่างไทยและอังกฤษ มาจากการผนึกกำลังสนับสนุนของ Newton Fund (UK) และสำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา (ประเทศไทย) ร่วมกับ 4 หน่วยงาน ได้แก่ คณะวิศวกรรมศาสตร์มหาวิทยาลัยมหิดล (Mahidol University), มหาวิทยาลัยนิวคาสเซิล (Newcastle University), ไทน์ แอนด์ แวร์ เมโทร (Tyne and Wear Metro) ผู้ประกอบการรถไฟของอังกฤษ และบีทีเอส (BTS) ผู้ประกอบการรถไฟฟ้าของไทย นับเป็นประสบการณ์ที่มีคุณค่า ที่คณะอาจารย์และนักศึกษา ได้เก็บเกี่ยวมาใช้ในการวิจัยและพัฒนาระบบรางของไทยให้ก้าวหน้าต่อไป
ประเทศอังกฤษ เป็นผู้ที่บุกเบิกการสร้างรถไฟใต้ดินลอนดอน (London Underground) ที่นิยมเรียกว่า ดิอันเดอร์กราวนด์ (The Underground) หรือ เดอะทูบ (The Tube) ซึ่งเป็นระบบรถไฟใต้ดิน ที่เก่าแก่ที่สุดในโลก เริ่มเปิดใช้เมื่อวันที่ 10 มกราคม ปี ค.ศ. 1863 มีทั้งรถไฟบนดิน และรถไฟใต้ดินอยู่ภายในสายเดียวกัน
โดยสายแรก คือ สายเมโทรโพลิตัน ซึ่งปัจจุบันกลายมาเป็นส่วนหนึ่งของสาย Circle ซึ่งวิ่งรอบโซน 1 ชั้นในของเมืองและ “สาย Hammersmith & City” ที่วิ่งพาดจากด้านตะวันตกเฉียงใต้ ไปยังด้านตะวันออกของเมือง ปัจจุบันระบบรถไฟฟ้าใต้ดินลอนดอน มีทั้งหมด 274 สถานี มีระยะทางรวม 406 กิโลเมตร (253 ไมล์) และมีจำนวนผู้โดยสารประมาณ 1,379 ล้านคน-เที่ยว หรือเฉลี่ย 4.8 ล้านคน-เที่ยวต่อวัน
รศ.ดร.ภูมินท์ กิระวานิช หัวหน้ากลุ่มวิชาโลจิสติกส์และระบบขนส่งทางราง วิศวะมหิดลกล่าวว่า บริษัท เน็กซัส ไทน์แอนด์แวร์ (Nexus Tyne & Wear) ได้ถ่ายทอดประสบการณ์ ด้านปฏิบัติการรถไฟ การพัฒนาปรับปรุงระบบรถไฟของประเทศอังกฤษ ตั้งแต่ปี ค.ศ. 2003 (พ.ศ. 2546) เป็นต้นมา รถไฟใต้ดินลอนดอน ได้ถูกรวมเข้าเป็นส่วนหนึ่งขององค์การคมนาคมสำหรับลอนดอน (TfL) ซึ่งควบคุมการบริหารจัดการรถเมล์รถไฟรางเบาสายดอคแลนดส์ รถไฟเหนือดินลอนดอน และครอสเรล (Crossrail)
ได้เข้าเยี่ยมชม Newcastle College Rail Academy ตั้งอยู่ใน Gateshead, Newcastle, UK ซึ่งเป็นสถาบันแห่งแรกในประเทศที่เปิด Rail Academy เพื่อผลิตวิศวกร มารองรับอุตสาหกรรมรถไฟ โดยการจัดฝึกอบรมผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทาง สำหรับโครงสร้างพื้นฐานทางรถไฟ บนสภาพแวดล้อมการทำงานจริง ด้วยอุปกรณ์และทรัพยากรมาตรฐานอุตสาหกรรม เพื่อฝึกอบรมช่างเทคนิคและวิศวกรสำหรับการส่งสัญญาณโทรคมนาคมการไฟฟ้า โรงงานและการดำเนินงานที่สำคัญด้านความปลอดภัยทั้งหมด
สถาบันมีหลักสูตรการฝึกอบรมอย่างมืออาชีพ และมีความยืดหยุ่น ในการออกแบบหลักสูตร ตามการเปลี่ยนแปลงของอุตสาหกรรมราง โดยสถาบันฯ ได้รับการพัฒนาร่วมกับสถาบันทักษะแห่งชาติสำหรับวิศวกรรมรถไฟ (NSARE) และได้รับการสนับสนุนจากผู้ประกอบการในระดับภูมิภาคและระดับชาติ เช่น Network Rail การเชื่อมโยงกับอุตสาหกรรม ทำให้ผู้เรียนมีส่วนร่วมเรียนรู้ กับผู้ประกอบการโดยตรง ตลอดระยะเวลาของหลักสูตร
ในการเยี่ยมชมด้านเทคนิค Tyne and Wear Metro มี 6 ส่วนหลัก
- Operation Control Centre (OCC) ศูนย์ควบคุมการปฏิบัติงาน (OCC) เป็นพื้นที่ส่วนกลาง ที่สามารถตรวจสอบและควบคุมดูแลสถานที่ทางกายภาพขนาดใหญ่ได้ ซึ่งประกอบด้วยระบบควบคุมการจราจรโดยรวม (TCC), ระบบควบคุมดูแลและเก็บข้อมูล (SCADA), ระบบโทรคมนาคมและระบบควบคุมเครื่องจักรอัตโนมัติ
- พื้นที่หลัก Main Workshop
- การทดสอบราง (Test Track)
- พื้นที่จอดรถไฟฟ้า (Stabling Yard)
- การกลึงล้อ (Wheel Re-Profiling)
- โรงทำความสะอาดรถไฟ (Wash Plant)
ทั้งนี้ ทีมจากประเทศไทยและผู้เชี่ยวชาญ ยังแลกเปลี่ยนข้อมูลการพัฒนารถไฟแต่ละเมืองใหญ่ในปัจจุบัน ได้แก่ เมืองลอนดอน ประเทศอังกฤษ เมืองริโอเดอจาเนโร ประเทศบราซิล และกรุงเทพมหานคร ซึ่งนำโดยตัวแทนจากบริษัท BTS และร่วมอภิปราย ถึงภูมิทัศน์ที่เปลี่ยนไปของวิชาชีพการรถไฟและรถไฟใต้ดิน ตลอดจนโอกาสความก้าวหน้า ของวิชาชีพนี้ทั้งในภาควิชาการและภาคอุตสาหกรรมให้กับนักศึกษา และนักวิจัยที่เข้าร่วม สามารถนำมาพัฒนาบุคลากรด้านรถไฟ
ในทริปนี้ยังได้ร่วมแลกเปลี่ยนข้อมูลกับ University College of London โดย ดร.ทากุ ฟูจิยาม่า ( Dr.Taku Fujiyama) ในเรื่อง “ประสิทธิภาพของรถไฟใต้ดินและการออกแบบระบบ” และได้ศึกษาข้อมูลจาก ARUPs ซึ่งเป็นบริษัท ที่มีความเชี่ยวชาญด้านการก่อสร้าง ทั้งสะพาน ถนน อาคาร รวมถึงรถไฟ โดยมีสำนักงานใหญ่ที่ London เพื่อให้นักศึกษา ได้เรียนรู้จากโครงการต่าง ๆ ของบริษัท ได้เห็นการทำงานของบริษัทก่อสร้างชั้นนำของโลก
นอกจากนี้ทีมไทย ยังเดินทางด้วยระบบขนส่งหลายรูปแบบ เช่น เครื่องบิน รถไฟ รถบัส เรือและรถไฟใต้ดิน ได้สัมผัสประสบการณ์ตรง เสริมสร้างมิตรภาพ และได้เรียนรู้แลกเปลี่ยนวัฒนธรรมไทยและอังกฤษไปด้วย
โลกการเรียนรู้ไร้พรมแดน เตรียมวิศวกรเจเนอเรชั่นใหม่และนักวิจัยพัฒนาไทย ให้พร้อมรองรับอนาคตด้วยทักษะแห่งศตวรรษที่ 21